Vroeger was een burn-out iets voor oudere werknemers. Je kwam in veel sectoren zo rond je vijftigste in de gevarenzone. Menigeen gaf dan aan het niet meer vol te houden en was langdurig uit de running. De laatste decennia is die leeftijd sterk gedaald. Relatief doen de meeste gevallen van burn-out zich nu voor bij de millennials: de groep van 25- tot 35-jarigen. Dat is opmerkelijk, want dan zou je toch in de kracht van je leven moeten zijn? Hoe is het te verklaren dat juist deze groep zo vaak met die problematiek kampt? Online vinden we verschillende antwoorden.

Zo wijst de psycholoog Thijs Launspach in zijn college voor de Universiteit van Nederland onder andere op het hoogst individualistische karakter van de opvoeding tegenwoordig. Jongeren zijn zelf verantwoordelijk voor succes, maar ook voor het falen in hun leven. Als je maar je best doet, kun je alles worden, maar als dat onverhoopt niet lukt ben je een loser. Daarbij wordt de tijd tussen puberteit en volwassenheid steeds langer, maar willen jongeren toch al hun doelen bereikt hebben. Ze kijken doorlopend naar elkaar en krijgen op de sociale media een nogal positief, vertekend beeld voorgeschoteld. Eenmaal beschikbaar op de arbeidsmarkt wacht hen dan een keiharde reality check. Dat alles leidt tot prestatiedruk en stress tot burn-out aan toe. Launspach ziet als oplossing dat mensen kwetsbaar durven zijn, hun minder ontwikkelde kanten kunnen en durven tonen. In plaats van de schijn ophouden, zouden jongeren weer met vallen en opstaan moeten leren wie ze zijn en gaan accepteren dat fouten maken mag. Coaching voor jongeren richting hun werkend bestaan zou hen daarbij tot steun kunnen zijn.

Stress to impress

Veel van het relaas van Launspach komt terug in de documentaire Stress to impress. Daarin gaat een aantal jongeren in op de enorme prestatiedruk, die zij ervaren. Of zoals een jongere het uitdrukt: ‘Ik werk hard, maar heb niet het gevoel dat het genoeg is’. Ook hier wordt gewezen op de rol van sociale media als digitale schijnwereld en de geringe frustratietolerantie van een aantal millennials. Sommige ouders geven hun kind het gevoel dat ze geniaal zijn: ze kunnen alles worden wat ze willen. Een aantal van die kinderen strandt als ze eenmaal volwassen zijn en ontwikkelt angst, depressie en burn-outklachten. Daarbij komt dat jongeren tegenwoordig voor hun studie talloze keuzemogelijkheden hebben, wat stressverhogend werkt. En wanneer ze dan eenmaal gekozen hebben, willen ze dat ook perfect doen. Ze hebben echter de stellige indruk dat tegenwoordig alleen een diploma niet meer genoeg is: voor jou tien anderen. Je moet iets extra’s doen om een goede vaste baan te krijgen. Dat wringt des te meer wanneer jongeren hun gevoel van eigenwaarde afhankelijk maken van presteren.

Niemand is perfect, waarom zou jij dat nu uitgerekend wel willen zijn?

In een stappenplan wordt aangegeven hoe je de staat van perfectie kunt bereiken. Tot de stappen daarnaar toe behoren onder andere: Wees vooral bijzonder en uniek en post je successen op sociale media, maar laat nooit merken dat het niet goed met je gaat. Daarmee wordt op speelse wijze duidelijk gemaakt dat we niet iedereen door de mal van presteren, van excellentie moeten duwen. We hoeven niet allemaal op alle terreinen uit te blinken. Dat levert alleen maar een maatschappij op waarin mensen zich constant moeten bewijzen. Meer in het hier en nu leven en ons minder laten leiden door likes, verwachtingen en prestaties, zou het jongeren een stuk gemakkelijker maken, zo houdt de documentaire ons voor. Niemand is perfect, waarom zou jij dat nu uitgerekend wel willen zijn? De makers eindigen ludiek met het tonen van een aantal fouten die ze hebben begaan tijdens het samenstellen van deze documentaire….

Door Ron van Deth
Ron is o.a. docent in de opleiding Coachen bij Stress en burn-out
Bron: digitale Coaching Magazine – coach in de organisatie

Wil jij je verdiepen in het begeleiden van vragen rond stress en burn-out? Kijk dan of de opleiding Coachen bij Stress en burn-out bij je past en schrijf je in voor een introductieworkshop.

Het college van Thijs Launspach is te vinden op:
https://universiteitvannederland.nl/college/waarom-zitten-zoveel-millennials-met-een-burn-thuis